اصفهان
شرح
این شهر تاریخی در مرکز ایران و مرکز استان اصفهان قرار دارد. اسن شهرسومین شهر پرجمعیت ایران بعد از تهران و مشهد و 1605 شهر پرجمعیت حهان بشمار می آید.
میدان نقش جهان نمونه برجسته معماری صفویه است . از جمله از جمله دیگر آثار تاریخی اصفهان از منارجنبان، سی و سه پل، پل خواجو، کاخ چهل ستون، عمارت عالی قاپو، مسجد شیخ لطفالله، پل مارنان، حمام علی قلی آقا، مسجد جامع، پل شهرستان و بسیاری از اماکن تاریخی دیگر را نیز میتوان نام برد.
جاذبه های مذهبی
مساجد:
مسجد جامع اصفهان:
قدیمی ترین بنای اصفهان مسجد جامع یا مسجد جامع استو بافت شهری اصفهان تقریا همزمان با ساخت این مسجد ابجاد شده.
شهرت مسجد جامع به دلیل معماری خاص و چهار ایوانی بودن آن است. معماری خاص و بی نظیری که از قرن 15 به جامانده است و بعدها باعث شد این شیوهی مسجد سازی رواج پیدا کند. نام ایوانها شامل صفه صاحب در جنوب مسجد، صفه درویش در شمال مسجد، ایوان استاد در ضلع غربی مسجد و ایوان شاگرد در ضلع شرقی مسجد است. در قسمتهای مختلف مسجد مقرنس کاری و تزئینات خاصی هم مشاهده میشود که جالب و مورد توجه قرار میگیرد.
قسمتهای مختلف مسجد جامع شامل شبستانهای متعدد، صحن چهار ایوانی، مدرسه مظفری، گنبد نظام الملک، گنبد تاج الملک، محراب اولجایتو، چهار ایوان صاحب، استاد، شاگرد و درویش و صفههای کوچک دوره دیلمی است.
علاوه بر ایوانها و معماری خاص آن باید به نمای داخلی و کاشیکاری مسجد و منارهها هم به عنوان بخش قدیمی مسجد نام ببریم. این بخشها به جامانده از قرن نهم هجری است.
با اینکه برخی قسمتهای مسجد در دوران صفویان بازسازی شده اما در اصل یادآور عهد سلجوقیان است. به همین دلیل بازدید از این مسجد برای بسیاری از توریستهای داخلی و خارجی قابل توجه است و خیلی از آنها برای سفر در تاریخ به این مسجد مراجعه میکنند و قسمتهای مختلف مسجد را با جزئیات بررسی و تماشا میکنند.
مسجد امام اصفهان :
از جمله اماکن مذهبی در صفهان است که در دوران صفویه و به دستور شاه عباس اول در ضلع جنوبی میدان امام شاخته شد. ساخت این مشجد نزدیک به 20 سال طول کشید.
در قسمتهای مختلف مسجد از انواع کاشی های معرق یا کاشی خشت استفاده شده و نمونه یکی از بهترین آثار بجا مانده از دوران صفویه بشمار می رود.
مسجد اما در سالهای مختلف با نامهای متفاوتی نامیده شده است. نامهای دیگر این مسجد شامل مسجد المهدی، مسجد مهدیه، مسجد جامع عباسی، مسجد سلطانی جدید و مسجد شاه است.
از ویژگی های خاص و منحصربه فرد این مسجد اینست که در زیر گنبد آن صدا منعکس می شود و علت این انعکاس دو پوشی بودن گنبد با فضای 16 متر بین دو گنبد است. اگر بخواهیم از ویژگیهای دیگر مسجد بگوییم باید به گنبد 52 متری، منارههای 48 متری اشاره کنیم. البته در ورودی مسجد منارههایی ساخته شده است که ارتفاع آن به 42 متر میرسد..
قبله یکی دیگر از ویژگی های خاص مسجد امام است. با ورود از سر در اصلی و عبور از ایوان بدون اینکه فرد متوجه شود نیم چرخی به راست می زند در واق مسجد با یک زاویه 45 درجه در جهت قبله ساخته شده است. این هوشمندی و خوش ذوقی معماران مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار میگیرد و بسیار مورد توجه است
در کتبیههای این مسجد هم شاهکار هنر خوشنویسی با خط ثلث مشاهده میشود و طرحهای یکپارچه و نفیس آن یادگار دوران صفویه است. توریستهایی که برای بازدید از نقش جهان به این مکان مراجعه میکنند دیدن این مسجد را در اولویت برنامههای گردشگری خود قرار میدهند.
مسجد حکیم اصفهان یادگار دوران صفوی
یکی از اماکن مذهبی مسلمانان اصفهانی مسجد حکیم است. این مسجد چون در انتهای بازار رنگرزان بود به مسجد جامع رنگرزان هم معروف بوده است. زمان ساخت آن دوران حکومت دیالمه است. طایفهای که آنها را جوجیر مینامیدند. با این حساب سر درد این مسجد قدمت 100 ساله دارد و در قرن چهارم هجری ساخته شده است و از آثار به جا مانده از حکومت اسلامی است.
علت نامگذاری این مسجد به حکیم است که فردی به نام حکیم داوود بانی ساخت آن بوده است. این فرد حکیم شاه عباس صفوی بوده و به دلایلی مورد خشم وی قرار میگیرد. به هند فرار میکند ولی در آنجا ثروت زیادی جمع میکند و با فرستادن بخشی از ثروت به اصفهان از نزدیکان خود میخواهد در این شهر مسجدی را بنا کنند.در این مسجد کتبیهها، کاشیهای لاجوردی و خطوط نستعلیق کتابت شده در شبستانها مشاهده میشود. گچبری و معماری این مسجد یادگار دوران صفوی است و از این جهت برای گردشگران اهمیت زیادی دارد و سالانه افراد زیادی برای بازدید از این اثر به مسجد حکیم مراجعه میکنند.
از دیگر مکانهای مذهبی می توان به امامزاده هارونیه (پسر امام موسی کاظم و برادر امام رضا) و بقعه علاءالدین شهشهان بجامانده از دوره تیموریان اشاره کرد.
خانقاه ها:
در اصفهان کلیساها و کنیسه های زیادی هست که بخش عمده آنها در بخش جلفا وجود دارند. بخی از کلیساها در این شهر به سده هفده میلادی بجای مانده اند که مشهورترین و قدیمی ترین کلیساها عبارتند از آنان کلیسای وانک، کلیسای مریم مقدس، کلیسای گئورگ، کلیسای حضرت لوقا، کلیسای هاکوپ، کلیسای نرسس و سرکیس. در این میان کلیسای هاکوپ مقدس قدیمیترین کلیسای اصفهان .
کنیسه ها:
قدیمی ترین کنیسه اصفهان که در محله جویباره قرار دارد کنیسه عمو می باشد.
گورستان ها:
تخت ولاد و باغ رضون به عموان قدیمی ترین و بزرگترین آرامگاههای ایران شناخته شده اند. این آرامگاه از تکیههای مختلفی تشکیل شده که چهارده تکیه همانند: تکیه سید العراقین، تکیه میر فندرسکی و تکیه آقا حسین خوانساری مربوط به دوره صفوی است؛ و نزدیک به سی تکیه و مسجد همانند: تکیه میر محمد صادقی که جزئی از تکیه سادات محسوب میشود تکیه شهشهانی، تکیه واله، مسجد رکن الملک، تکیه میر فندرسکی و تکیه کلباسی (ابوالمعالی) از دوره قاجار هستند. همچنین شش تکیه نیز همچون تکیه لسان الارض از تکیههای گلستان شهدای اصفهان
محسوب میشوند.
غذاهای سنتی:
در اصفهان غذاهای سنتی بسیاری مورد استفاده هستند که برخی از آنها مربوط به شهرهای دیگر اصفهان بودهاند یا در شهرهای دیگر ایران نیز رواج داشته و دارند. در این بین بیمیان کباب، بریانی اصفهان[۳۰۹] و خورش ماست و حلیم بادمجان و آش شله قلمکار وحلیم و عدس آبگوشت (گوشت و لوبیا) کشکوبادمجان و کله جوش معروفترین غذای اصفهان میباشند. همچنین سایر غذاهای این شهر عبارتند از: باقالا ذرت (خوراسگان)، آش سماق، کله جوش که از غذاهای ایلات اصفهان است، سرگنجشکی، کوکو قندی، قیمه ریزه، آش ماش و قمری، یخنه ترش، ماش و زردک، اوماج سرکه و چغندر، نخود آب، کوفته برنجی، حلیم شیر. فالوده هم معروف هستند.
صنایع دستی:
صنايع دستی اصفهان در طول قرن های متمادی به عنوان نماينده هنر اصيل قوم ايرانی در جهان معرفی شده است.
از صنایع دستی رایج که در عهد شاهان صفوی نیز رونق فراوانی داشت می توان به خاتم کاری ،میناکاری،گچبری ، گره چینی، قلمدان سازی، کاشی کاری،مسگری، منبت کاری ، سفالگری، قلمزنی ، مینیاتور ، قالی بافی ، زری و مخمل بافی ، قلمکاری ، فیروزه کوبی ، زمرد گری اشاره کرد.
جاذبه های طبیعی:
اصفهان دارای جاذبه های طبیعی زیادی است که نظر گردشگران داخلی و خارجی است. از جمله جاذبه های طبیعی می توان به غار فریدون ، غار پریان ، کوه صفه ،دهکده گلستان نو،آبشار مخ ،آبشار شاه لولاک ، آبشار پونه زار،کویر مرنجاب ،کویر مصر دهکده تفریحی زاینده رود ،قنات دو طبقه مون ،باغ های قدیمی اصفهان ،پارک ملی قمیشلو ، گلستان کوه ،قنات مزد آباد ،پارک ملی کلاه قاضی اشاره کرد.